چون عقل در اندرون یکپارچه باشد،
مکنون و پوشیده نتواند ماند:
در جلوۀ تن، دانسته،
و در رنگ پوست، نمودار خواهد شد.

- هنرهای عقل: چهار رسالۀ کهن دائویی، ترجمه و تعلیقات از اسماعیل رادپور (تهران: انتشارات زندگی روزانه)، ص‍. 46، نِی‌یِه (內業)، بند 49.

全心在中，不可蔽匿。知於形容，見於膚色

مرتبۀ یکم: ناآرامیِ عقل بسیار است و سکون آن کم است. تفکر به ده هزار جا وابسته است. در پذیرفتن و رد کردن هیچ ثباتی ندارد. بیمناکی و تشویش، از حدّ خارج است، مانند اسبی وحشی است. این عقل عموم مردم را است.

مرتبۀ دوم: سکونِ عقل کم است و ناآرامی آن بسیار است. ناآرامی‌ها را می‌خواهد مهار کند تا آدمی سکون یابد، اما عقل هنوز آشفته است. مهار آن را سخت بتوان به دست آورد و مطیع‌اش ساخت. روی آوردن به مهار کردنِ ناآرامی‌ها، خود آغاز پی گرفتنِ دائو است. 

مرتبۀ سوم: ناآرامی و سکونِ عقل با هم برابر است. سکون عقل در ظاهر به دست آمده است، جمع و تفرقۀ عقل به‌یکسان برابر است. عقل نگرانِ ناآرامی‌هایش است. اندک اندک به پختگی روی می‌کند.

مرتبۀ چهارم: سکون عقل بسیار است و ناآرامی آن کم است. فرد در مهار کردن عقل، اندک اندک پخته می‌شود. بر نقطۀ وحدت تمرکز می‌کند، این تمرکز از دست که رود هم زود به دست می‌آید.

مرتبۀ پنجم: عقل یکسره پاک و ساکن می‌گردد. چه با مسائل برونی برخورد کند، چه فارغ باشد، ناآرام نیست. مهار کردن عقل به کمال می‌رسد. خواطر آشفته همه جمعیت می‌یابد.

 

- از فصل دوم از «نگاه‌داشتِ روانِ ایزدی و تزکیۀ جانِ زندگانی» (تْسون شِن لیَن چی مینگ 存神鍊氣銘) نبشتۀ «سی مو سوئِن» (思邀孫 ا 581-682م‍.) در جُّنگ هوآ دائو دْزانگ، 中華道藏، جلد 23، ص 146.

تصویر: نویسۀ "شین" 心 به معنی «عقل» یا «دل»